Gayrimenkul Değerleme Süreci – Mimarlık, harita, planlama, ekonomi, mühendislik gibi farklı birçok daldan faydalanarak Gayrimenkul veya Taşınmaz Değerleme işlemini, Sermaye Piyasa Kurulu’nun üniversite mezunu olanların katılabildiği ve her yıl yapılmakta olan sınavlarda başarılı olanlara verilen uzmanlık belgesi sahipleri tarafından gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Tescillenen Gayrimenkul D. Uzmanı ünvanına sahip olanlar, 4 yıllık üniversite mezunu olup tercihen şehir planlama, harita, inşaat, ziraat mühendisliği mezunları olmalıdır.
Gayrimenkul Değerleme İşlemleri;
Gerek arsalar, gerek arsalar üzerinde olan ister konut olsun ister ticari olsun projeler, ticari yapılar, tarihi yapılar gibi birçok taşınmazın bağımsız, adil, tarafsız olarak belirlenen, raporla açıklanan işlemine gayrimenkul değerleme denir. Gayrimenkul d. raporlarının yapılma amacı herhangi bir tarihte taşınmazın kullanım amacına göre günümüz piyasa şartlarında satış, kiralama veya kullanım değerlerinin belirlenmesidir. Bu tespit sayesinde taşınmaz malınızın satışını yapabilir, kiralama işlemini gerçekleştirebilirsiniz.
Türkiye, Uluslar arası Değerlendirme Standartları’na uygun olarak hareket etmektedir. Gayrimenkul D.Uzmanları çalışmalarını Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği’ne bağlı olarak gerçekleştirir. Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği’ nin henüz meslek yasasının bulunmaması sebebi ile sektöre ait düzenlemeler SPK tarafından yapılmaktadır.
Değerleme Süreci Nasıl Çalışır?
Gayrimenkul değerleme süreci, önce Tapu Sicil Müdürlüğü kayıtlarının incelenmesi ile başlar. Tapu kaydının müdürlükteki bilgileri ile değerleme talebinde bulunulan gerçek veya tüzel kişinin bilgilerinin örtüşüp örtüşmediği kontrol edilir. Takyidat denilen tapuda herhangi bir şerh olup olmadığına bakılması gerekir. Ardından, tapuda belirtilen parselde yapı bulunması halinde mimari projesinin kopyasının alınması da önem taşımaktadır. Gayrimenkul Değerleme sürecinin ikinci ayağı ise Belediye kayıtlarının kontrolüdür. Burada, değerleme yapılacak taşınmazın, mimari projesinden, yapı ruhsatına, yapı kullanma izin belgesinden varsa mimari projeye aykırı olarak inşa edilmesi durumunda tutulan tutanakların elde edilmesi gerekir. Belediye kayıtlarından sonra ise son aşamada İl Özel İdare, İSKİ, Anıtlar Kurulu gibi kurumlarda da taşınmaz ile ilgili araştırmanın yapılması gelir. Taşınmazın fotoğraflanması ve diğer bilgi ve çevre araştırmaların yapılması da önemlidir.
Bu aşamadan sonra Değerlenme Uzmanlarının işi hesap ve kitaba dayanmaktadır. Öncelikle Değerleme yöntemi belirlenir. Uluslar arası Değerleme Standartlarına göre taşınmazın değerlendirilmesi işlemi 3 farklı yöntem ile belirlenebilmektedir. Bunlar;
- Maliyet
- Gelir İndirgeme
- Emsal Karşılaştırması yaklaşımıdır.
Değerlemenin Raporlanması uzmanın çalışmasını somut hale getirmesidir. Değerleme raporu, son aşamadır ve artık taşınmazın satıştan, kiraya, kullanma değerine kadar birçok güncel piyasa değerinin ortaya çıkmasına yardımcı olur.
Gayrimenkul Değerleme Yapılırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Uluslar arası standartların öngördüğü analizlerin kullanılması,
- Pazar, nitelik, fayda, gelir, kullanım koşullarının önemsenmesi,
- Tüm gözlem ve verilerin bilgi birikimi ve deneyim ile yorumlanması
- Belli bir tarihe dayanarak minimum hata payı ile raporlanabilmesi
- Değerleme taleplerinde en yaygın talep bugünün koşullarıdır. Ancak Değerleme raporları ile geçmiş ve gelecek ile ilgili net cümleler de kurulabilmektedir.
Diğer gayrimenkul değerleme makaleleri için buraya, ek gelir elde edebileceğiniz para kazanma makaleleri için de buraya tıklayabilirsiniz.
