Ev Sahipleri ve Kiracılar Arasında Depozito Kavgası büyümeye devam ediyor. Fahiş zam talebini kabul etmeyen ve evden çıkan kiracılar depozitolarını almakta zorluk çekiyor. Bazı durumlarda da tam tersi mülk sahipleri eve zarar geldiği için zor durumda kalıyor. Hangi durumlarda depozito iade edilir veya kesinti olur?
Kiralık evlerde oluşan sorunlar bitmek bilmiyor. Bir yıl süreyle kira artışının % 25 ile sınırlandırılmış olmasına rağmen ev sahiplerinden fahiş zam istekleri gelmeye devam ediyr. Bazı ev sahipleride evi olması gerekenden daha yüksek fiyata başkasına kiraya verebilmek için haksız tahliye peşinde. Tüm bu olanlara bir de depozito kavgası eklend.
Kiralama işleminin başında mülk sahibinin , evin hasar alma ihtimaline karşı aldığı teminat anlamına gelen depozitonun gerekli şartların sağlanması sonucunda iadesi oluyor. Fakat bazı kiracılar evi boşaltmalarına rağmen depozitoyu almakta sorun yaşıyor. Sonuç olarak mülk sahipleride evlerinin hasar alması sebebiyle depozitoyu ödememeyi tercih ediyor. Peki kiralık evlerde depozito sorunu nasıl çözülr?
Gülistan Alagöz’ün Hürriyet’te ki haberine göre; hem ev sahibi olanların hem de kiracıların depozito ile ilgili bilmesi gereken durumlar var. Bunlar;
1-Depozitoda üst sınır var mı?
Kiralık ev bulmanın zorlaştığı bu günlerde yasal oranın üzerinde depozito istenmesinin neden olduğu görülyor. Fakat ev sahipleri kiracılarından en fazla üç kira bedeli kadar depozito isteyebilr. Örneğn kirası 5 bin TL olan mülk için istenecek depozito 15 bin TL’yi aşmaması gerekir.
2-Depozito nasıl ödenr?
Borçlar Kanunu’nda depozito ile ilgili iki tarafı da korumaya alan bir düzenlemeye gidildi.Bu düzenlemede; güvence altında para veya kıymetli evrak verilmesi karar alınmışsa kiracı, kiraya verenin onayı olmadan çekilmemek üzere parayı ‘vadeli tasarruf hesabına yatırmak’ , kıymetli evrakı ise herhangi bir bankaya depo etmek zorunda. Böylece depozitonun enflasyon sayesinde değer kaybetmesinin önüne geçilmesi amaçland. Fakat bunu uygulayan kişiler oldukça az sayıda. Emlak piyasasına bakacak olursak depozitolar genellikle kira gibi banka hesabı üzerinden yatırılıyor veya elden verilerek ödeme yapılıyor.
Euro ve Dolar ile Depozito Tartışması
3-Depozito dolar ya da Euro ile ödenir mi? Böyle olursa iadesinde tutar nasıl hesaplanır?
Kiralamalarda yabancı para cinsi kullanılamazken , depozito için kullanılabiliyor. Tahliye zamanı geldiğinde ise kiracı hangi para biriminden ne kadar ödeme yaptıysa iade alma hakkı var.
4-Kiracı depozitosunda faiz talep edebilir mi?
Kiracı depozitosunu Türk Lirası olarak verdiğinde , yapılan sözleşmede tersi durum yoksa yasal faiz eklenerek ödeme yapılr.
5-Depozitodan hangi giderler karşılanır?
Kiracının ödemediği bir aidat borcu varsa; evdeki demirbaşlarda hor kullanıma bağlı bir hasar tespit edildiyse bu zarar depozitodan karşılanır. Fakat ev sahibi, eski kiracısından boya-badana masrafını ödemesini isteyemez. Yargıtay bunu hor kullanım olarak görmüyor. Örnek verecek olursak 10 bin TL depozito alacağı olan bir kiracı; site veya apartmana 1000 TL aidat borcu varsa ev sahibi depozitodan bu miktarı düşerek 9 bin TL öder.
6-Kiracı depozitoyu geri almak yerine son 1-2 kirasını ödememesi mümkün mü? Depozito kira bedeli yerine geçer mi?
Depozito asla kira bedeli yerine geçmez. Kiracı tahliye zamanı gelene kadar kirasını düzenli olarak ödemesi gerekir
7-Anahtar teslimi nasıl yapılr?
Gayrimenkul hukuku uzmanları ; evi tahliye eden kiracının anahtar teslim sürecinin önemli bir adım olduğunu vurguluyor. Anahtarın apartman görevlisine , komşuya bırakmanın riskli olduğu belirtilirken bunun yerine tarafların alacak-verecek durumu olmadığına dair bir mutabakat imzalaması öneriliyor. Eğer iki tarafın arasında sorun bulunuyorsa; anahtarın ihtarname ile notere teslim edilmesi ve depozitonun da ihtar çekilerek talep edilmesi öneriliyor. Aksi durumda depozito alınamaz ve kira ödeme sorumluluğuda devam eder.
8-Konutun hasarsız bırakıldığı nasıl ispatlanr?
Evi zararsız şekilde teslim eden kiracının ; günlük bir gazete ile fotoğraf veya video çekmesi tavsiye ediliyor. Böylece daha sonradan ortaya çıkacak haksız suçlamalar önlenmş oluyor. Eğer işyeri kira depozitosu varsa bu durumda; ciddi rakamlar söz konusu olması sebebiyle mahkeme kararı ile tespit ediliyor.
9-Ev satıldığında depozitoyu kim öder?
Ev satıldığında tüm sorumluluk yeni ev sahibinin oluyor. Kiracı depozitosunu evi alan yeni ev sahibinden talep etme hakkına sahip.
10-Kiracı depozitosunu alamazsa ne yapmalı?
Eğer kiracı haklı olmasına rağmen depozitosunu alamadıysa ; icra takibine veya dava yoluna başvurabilr. İcra yoluna gidilr ve ev sahibinin itirazına karşı kiracı haklı çıkarsa %20 tazminat ödemesi gerekr.
