Kredi ve Mevduat Faizlerinde Yükseliş – Halkbank , Vakıfbank , Ziraat Bankası gibi kamu bankaları ; konut kredisi almak isteyenlere verdiği kredi miktarını en alt seviyelere indirdi. Kredi ve mevduat fazilerinde ani bir yükselme görüldü. Tüketici kredilerinde büyüme hızı % 60’a dayand.
Bankacılık kaynaklarına göre bazı kamu bankaları ; ikinci el konut kredisi kullanım üst sınırını 150 bin TL’ye kadar düşürdüğü görüld. Diğer bir şekilde ise kamu bankalarında şube bazlı kredi miktarı ve sayısı uygulamasıyla ; kredi kullanımını azaltmaya yönelik önlemler alınmaya başlandı. Alınan bu önlemlerin maliyete yansımasının görülmesiyle ; kredi ve mevduat faizlerinde yükseliş özel bankalarda daha da fazla oldu.
Kamu bankaları ikinci el konut ve tüketici kredisi büyümesini sınırlayacak adımlarının üzerinde durmaya başladı. Hem ucuz Türk Lirası kredilerine taleplerin artması hem de BDDK başta olacak şekilde alınan önlemlerin maliyeti artırıcı etkisiyle kredi ve mevduat faizlerinde ani yükselişler yaşandı.
Artan maliyetlerin TL’ye yansımasıyla mevduat faizleri yüzde 25’lere doğru çıkarken, dolar mevduatlada geçtiğimiz aylarda% 5 seviyesinde olan faiz; bazı bankalarda % 6,5’in üzerine çıktı. Ayrıca bu oran euro mevduatlarda ise yüzde 5’e yaklaştı.
Tüketici kredilerinde büyüme hızı % 60’a dayandı
Hükümetin ekonomi politikalarında cari açığı azaltmak amacıyla istihdam ve ihracat merkezli kurumsal kredilere teşvik ediliyor. Fakat düşük faiz politikası sebebiyle TL’de değerini koruyamayan bireyseller iç tüketimi harekete geçirecek şekilde yüksek kredi kullanımına yöneliyor.
Ayrıca bankacılar 13 haftalık kurdan arındırılmış şekilde bakıldığında ;tüketici kredilerindeki büyüme hızının ; nisan ayı sonunda % 30’lardan , haziran ayı sonundan itibaren % 60’a ulaştığını vurguluyor. Aynı zamanda ticari kredilerde ise büyüme hızı %55’ten % 40’a doğru geriledi.
Konut Kredisinde Üst Sınır 150 Bin
Hedeflenen kredi büyümesinden farklı olarak yüksek enflasyon ortamında bireysel kredilerde aşırı artış olmasıyla kamu bankaları tarafından BDDK adımlarına da paralel olarak son dönemde sınırlanma yoluna gidiliyor.
Konu ile ilgili bilgi sahibi olan üst düzey bir bankacı: ‘Bazı kamu bankaları konut kredilerinde üst limiti 150 bin TL’ye indirdirken; bazıları ise maksimum 500.000 TL konut kredisi kullandırıyor. Ayrıca bankalarda bir likidite sıkıntısı oluştu. Merkez Bankası’nın son düzenlemelerinden sonra bankaların sabit faizli DİBS portföylerini artırmaları likidite sıkışıklığına neden oldu. TL’de sıkışıklığın yükselmesinin mevduat faizlerindeki artışta etkisi büyük” şeklinde bilgi verdi.Kamu bankaları bu konuyla ilgili bir yorumda bulunmadı.
Merkez Bankası; “liralaşma” etrafında döviz mevduatı karşılığı TL sabit kuponlu tahvil tutulması doğrultusunda adımlar atarken, teminat sisteminde TL’nin ağırlığını artıracak adımlarını daha da kuvvetlendirdi. Bu adımlar; bankaları devasa tutarlarda sabit kuponlu uzun vadeli tahvile yönlendirdi ve likidite bu alana kaydı.
Bir diğer bankacı ise yaşanan gelişmelerle ilgili; “Enflasyon sebebiyle bireyler krediye dayalı iç tüketime yöneldiği görülyor. Faizler kademeli olarak artışa geçti. Ancak enflasyon% 80, kredi faizi % 30 olunca ; son üç ay boyunca bireysel kredi başta olmak üzere tüm kredilerde ciddi bir talep artışı gördük. Maliyetler BDDK kararlarıyla yükseltild” şeklinde konuştu.
